Radio Kraków
  • A
  • A
  • A

(Nie)takt. Stworzenie świata

Pod koniec życia Henryk Mikołaj Górecki twierdził, że wszystko przeminie, ale poezja pozostanie. A na pytanie, co z muzyką, odpowiedział, że także przetrwa, bo muzyka to siostra poezji. I właśnie te niemal „rodzinne więzi” pomiędzy poezją a muzyką stara się udowodnić Filharmonia Krakowska prezentując, od czasu do czasu przed piątkowymi koncertami, poetów czytających swoje wiersze inspirowane muzyką.

fot: A.Malatyńska

Tak było wczoraj, 8 grudnia, w Filharmonii Krakowskiej.  Zabieg ten jednak nie posłużył, ani poezji, ani muzyce. Nie posłużył też Filharmonii, która wieczorem przypominającym „szkolną akademię” sama na własne życzenie wydaje się psuć swój główny cykl koncertowy. Zwłaszcza, że wczoraj zabrzmiało oratorium „Stworzenia świata” Haydna, jeden z najbardziej słynnych utworów w historii muzyki. I jedno – co nie jest bez znaczenia – z najbardziej długich dzieł.  Utwór, którego energia i emocje mogłyby starczyć na kilka koncertów.

Nie jestem przeciw poezji. Nawet więcej. Jestem jej miłośniczką. Mam swoich ulubionych autorów i chętnie poznaję nowych.  Ale blisko półgodzinne omawianie i czytanie trzech wierszy z estrady Filharmonii odebrałam jako nietakt. Nie tylko wobec publiczności, która przede wszystkim przyszła tu posłuchać muzyki, ale także wobec artystów. Wykonawcy, a więc Chór i Orkiestra Filharmonii Krakowskiej, dobrze ponad 120 osób, musieli podczas prezentacji wierszy siedzieć na scenie niemal nieruchomo w gotowości do gry, stanowiąc naturalną scenografię. Nietakt był to też wobec autorki,  Anny Piwkowskiej, poetki, eseistki i powieściopisarki (m.in. książka „Achmatowa, czyli Rosja”), która pięknie mówiła o swoich wierszach i bardzo ciekawie je interpretowała (zabrzmiały „Lustrzanka”, „Sekret” i „Po upadku”).  Jaki niezwykły mógłby być to wieczór, gdyby jej poezja została zaprezentowana w kameralnej sali, z muzyką kameralną i przede wszystkim z tą, która stała się inspiracją do powstania wierszy!  A tak, jak wynika z kuluarowych rozmów,  jej poezja wzbudziła raczej zniecierpliwienie.

Oczekiwanie muzyków na scenie spowodowało, że z orkiestry jakby uszło powietrze.  Andrzejowi Kosendiakowi, który poprowadził zespoły FK nie udało się wykrzesać z orkiestry energii. Część I zabrzmiała ospale a najbardziej oczekiwany moment,  który jest potocznie nazywany wielkim wybuchem, albo trzęsieniem wszechświata  przeszedł jakby niezauważony. Lepiej było po przerwie. Zarówno II jak i III część zyskała trochę werwy. Było wiele pięknych fragmentów, zwłaszcza chóralnych, czy np. duet z finału Ewy (sopran) i Adama (bas). Na estradzie wystąpiło troje solistów: Paulina Boreczko-Wilczyńska (sopran), Nicholas Sharratt (tenor) i Sebastian Szumski (bas), bardzo dobry śpiewak, który miał niestety kłopoty z niskimi dźwiękami  partii. Albo była to niedyspozycja, albo Sebastian Szumski nie jest basem tylko barytonem i niskie dźwięki są poza skalą jego głosu.

„Stworzenie świata”, przebój 65-letniego Haydna, kompozytora już wówczas sławnego, doświadczonego symfonika, utwór który tylko w Wiedniu za czasów życia twórcy został wykonany około 40 razy, zabrzmiał w Krakowie w wersji angielskiej (w zrozumieniu słów miało pomóc wyświetlane na ekranie tłumaczenie, ale oświetlenie dla muzyków zostało tak ustawione, że tekst pozostawał dla publiczności prawie nieczytelny). Mam w pamięci brzmienie niemieckie oratorium, ale obie wersje językowe są równouprawnione. Ciekawe może być to, że Haydn otrzymał libretto (autor Thomas Linley) od swojego impresaria po angielsku. Języka tego nie znał, więc muzykę pisał do niemieckiego tłumaczenia, które następnie po skomponowaniu ponownie zostało przetłumaczone na angielski, tak by słowo pozostawało w zgodzie z muzyką.

Haydn był mocno wierzący. W partyturach jego utworów na koniec można przeczytać adnotacje „na chwałę Bożą”. Ale o „Stworzeniu świata” kompozytor twierdził, że nigdy tak gorliwie się nie modlił jak podczas pracy nad tym utworem. I to zaangażowanie czuje się w tym dziele.  Pierwsze dwie części ilustrują sześć dni tworzenia świata: od ziemi, ciał niebieskich, poprzez m.in. wodę, powietrze, rośliny, zwierzęta, ale III część jest głównie napisana na chwałę Stworzyciela i w podziękowaniu za piękny świat. I ten wielki zachwyt nad światem i jego twórcą oraz szczerość tej wypowiedzi, a także mistrzostwo w sztuce komponowania, czyni to dzieło tak atrakcyjne dla kolejnych pokoleń.

Wczorajszy koncert został poświęcony – o czym przypomniał z estrady Bogdan Tosza, dyrektor FK – pamięci Wiesława Kolankowskiego, uważanego za najlepszego dyrektora FK, w 30. rocznicę jego śmierci; człowieka wielkiego serca, skromnego, życzliwego. Czas jego dyrektorowania (najpierw jako dyrektor administracyjny, później naczelny) nazywany jest złotym okresem tej instytucji. Filharmonia zawdzięcza mu wiele. M.in. powiększenie foyer,  przeniesienie szatni do podziemi, doprowadzenie do wybudowania organów (tych które spłonęły w pożarze, na początku lat 90.) i doskonałe organizacje wielu koncertów, także poza Polską.  Umiał on odnaleźć właściwą hierarchię spraw, a także jak powiedział podczas jego pogrzebu dyrygent Józef Radwan: „…przy całym szacunku dla ludzi potrafił ich przekonać do podporzadkowania się instytucji (…) nigdy nie zapominając, że to nie instytucja jest celem, a ma ona służyć wartości nadrzędnej – to jest muzyce”.

Dziś, w sobotę, 9 grudnia o godz. 18 „Stworzenie świata” Haydna zabrzmi w Filharmonii po raz drugi, ale już bez prezentacji poezji.
 

 

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

  • 15:11

    Uwaga na drogach. W miejscowości Grodzisko w gminie Skała doszło doz zderzenia motocykla i samochodu osobowego. Jed… https://t.co/p0hXuo1BNl

  • 13:13

    Nowy Sącz: trwa akcja Pola Nadziei [ZDJĘCIA] https://t.co/mSxvmJM8Su

  • 11:43

    Cracovia Maraton wystartował po raz dwudziesty https://t.co/RRWB0mnjbz

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię