Informacje pozyskiwane drogą tajną i jawną dotyczące funkcjonowania aparatu państwa komunistycznego, spraw politycznych, ekonomicznych, społecznych także tych wojskowych dotyczących struktur i ruchów wojsk Armii Czerwonej na terytorium powojennej Polski ale także "Ziem Utraconych", realizacja akcji „Ż” czyli inspiracyjno - informacyjnej w Armii Żymirskiego ( czyli w wojsku polskim) to główny zakres działania i tematów podejmowanych przez siatki wywiadowcze drugiej konspiracji. Obejmował on praktycznie wszystkie dziedziny życia w powojennej Polsce. Pamiętajmy, że lata 40. i 50. to okres najbardziej intensywnych zmagań tej części społeczeństwa polskiego, które nie pogodziło się z działalnością nowego reżimu, zmierzającego „nie tyle do fizycznej eksterminacji (elity polskie w większości zostały już wymordowane przez okupanta niemieckiego i sowietów w czasie działań wojennych) ile do cywilizacyjnego - jak pisze historyk Mariusz Bechta - wykorzenienia ludzi bez przywództwa ideowego na rzecz ideologii stalinowskiej…

 

W realiach pojałtańskiej Polski przywódcy polskiego podziemia a także ci emigracyjni zdawali sobie sprawę z pogorszenia się warunków do kontynuowania walki o niepodległość. Uznano wręcz no wręcz (np. rozkaz gen Okulickiego o rozwiązaniu AK), że taka walka, bez pomocy aliantów, a więc bez wybuchu kolejnego konfliktu zbrojnego tym razem przeciwko komunistycznemu Zw. Radz. nie ma szans powodzenia. Ale by przygotować zmienione w powojennych warunkach struktury konspiracyjne choćby powstanie Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - do działań w przyszłym zbrojnym konflikcie a także przygotować na niego zachodnich sojuszników karmionych sowiecką dezinformacją potrzebne były rzetelne wiadomości dotyczące działania Sowietów na podbitych terenach Europy Wschodniej. Raporty pisane przez analityków polskich sieci wywiadowczych miały ogromną wiec wartość informacyjną dla sztabowców sił NATO na wypadek konfrontacji zbrojnej z blokiem wschodnim (na podst. "W sieci. Powojenne polskie siatki wywiadowcze (AK – NIE – DSZ – WiN - PSZ) w latach 1944-1955", praca zbiorowa pod redakcją Mariusza Bechty, Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2016)

jd